Original title:
Téma paktu s ďáblem v české literatuře
Translated title:
Theme of pact with the devil in Czech literature
Authors:
Hartigová, Barbora ; Holý, Jiří (advisor) ; Janáček, Pavel (referee) Document type: Master’s theses
Year:
2008
Language:
cze Abstract:
[cze][eng] Práce se zaměřuje na téma paktu s ďáblem v české literatuře v letech 1968-1989. Zabývá se podrobně osmi vybranými literárními díly z tohoto období. Většinou jde o díla samizdatová či exilová. Je to dáno především tím, že téma paktu s ďáblem přímo vybízí k tomu stát se prostředkem kritické reflexe doby, což ovšem v nesvobodných podmínkách socialistického státu nebylo v oficiální literatuře možné. V práci jsou odlišeny dva hlavní typy tématu: pakt s ďáblem faustovského typu a pakt s ďáblem na způsob Dostojevského legendy o Velkém inkvizitorovi. Faustovský typ paktu s ďáblem zde zastupují díla Daniely Fischerové, Ludvíka Aškenazyho, Ivana Binara, Jana Trefulky, Josefa Šafaříka a Václava Havla. Vycházejí z loutkářské i literární faustovské tradice v Čechách a navazují i na českou tradici filosofické reflexe faustovského příběhu (Jan Patočka, Zdeněk Neubauer). Oproti dílům inspirovaným Velkým inkvizitorem se zaměřují na existenciální střet jedince a zla, na individuální motivace uzavření smlouvy s ďáblem a na následný trest či naopak východisko z dané situace. Pozitivní východisko, tedy možnost vystoupení z paktu s ďáblem, naznačuje D. Fischerová ve hře Báj, Trefulka v románu Svedený a opuštěný a Havel v dramatu Pokoušení. Fischerová zdůrazňuje význam budoucnosti, Trefulka vidí zdroj síly trvale nepodlehnout...The thesis focuses on the theme of the pact with the devil in the Czech literature between 1968 and 1989. It deals in detail with eight selected literary works from this period, mostly from self-publishing (samizdat) or exile. This is mainly due to the fact that the topic of the pact with the devil seems to be a perfect means of a critical reflection of the period, which was understandably not possible in the official literature. The thesis distinguishes two main types of the theme: a Faustian type and the pact with the devil resembling Dostoevsky's legend about the Grand Inquisitor. The Faustian type of the pact is represented by the works of Daniela Fischerová, Ludvík Aškenazy, Ivan Binar, Jan Trefulka, Josef Šafařík and Václav Havel. They build on puppet and literary Faustian tradition in Bohemia as well as follow the Czech tradition of philosophical reflection of the Faustian story (Jan Patočka, Zdeněk Neubauer). In contrast to the works inspired by The Grand Inquisitor, they focus on existential conflict of individuals and evil, individual motivation to sign a pact with the devil and the resulting punishment or positive solution of the situation. A positive solvent, the possibility to withdraw from the pact with the devil, suggests D. Fischerová in her play Myth (Báj), Trefulka in his novel Misled and...
Institution: Charles University Faculties (theses)
(web)
Document availability information: Available in the Charles University Digital Repository. Original record: http://hdl.handle.net/20.500.11956/17539