Original title:
Vzájemné ovlivňování informační vědy a kognitivních věd s důrazem na vyhledávání informací
Translated title:
The interaction of information science and cognitive sciences with emphasis on information retrieval
Authors:
Pilecká, Věra ; Papík, Richard (advisor) ; Sedláčková, Beáta (referee) ; Rankov, Pavel (referee) Document type: Doctoral theses
Year:
2014
Language:
cze Abstract:
[cze][eng] Mgr. Věra Pilecká Vzájemné ovlivňování informační vědy a kognitivních věd s důrazem na vyhledávání informací (disertační práce) Abstrakt Tématem disertační práce je vymezení vzájemného vztahu a souvislostí mezi informační a kognitivní vědou se zvláštním důrazem na oblast vyhledávání informací, ve které se projevují některé kognitivní aspekty. Úvodní část je věnována vymezení informační vědy a paradigmat, inspirovaných kognitivním přístupem - kognitivního a sociálně-doménového paradigmatu. Dále je vymezena kognitivní věda, její východiska, metody i využití. V třetí části je provedeno srovnání obou disciplín a je vymezen jejich vztah a styčné body. Čtvrtá kapitola se zaměřuje na problematiku vyhledávání informací a faktory, které ji ovlivňují, včetně využívaných rešeršních strategií, informačního chování uživatele, jeho kognitivních charakteristik a vytvořených mentálních modelů. Závěrečná část představuje dva provedené průzkumy, které se zaměřily na využití intuitivních a analytických způsobů vyhledávání při práci s vyhledávačem Google a vnímání rozdílů mezi klasickou a online metodou výuky technik racionálního čtení. Oba průzkumy ilustrují vliv kognitivních procesů uživatele při jeho interakci s online prostředím, resp. práci s vyhledávacím systémem.Mgr. Věra Pilecká The interaction of information science and cognitive sciences with emphasis on information retrieval (dissertation thesis) (Vzájemné ovlivňování informační vědy a kognitivních věd s důrazem na vyhledávání informací) Abstract Focus of this thesis is on the description of the interaction of information science and cognitive sciences with emphasis on information retrieval which is influenced by some of the cognitive aspects. The introductory chapter deals with the definition of information science and paradigms inspired by a cognitive approach (cognitive and socio-cognitive paradigm). Then a cognitive science is defined including its basis, methods and application. In the third chapter, a comparison between information and cognitive science is included, and their interaction and common interests are described. Fourth chapter focuses on information retrieval and influencing factors, including search methods, user information behaviour, and user cognitive characteristics and mental models. The final chapter presents two surveys focused on the use of intuitive and analytical information retrieval styles during searching on Google, and the perception of the differences between traditional and online teaching of the effective reading techniques. Both surveys illustrate the influence of users'...
Keywords:
cognitive approaches in information science; cognitive processes; cognitive science; information retrieval; information science; mental models; users; informační věda; kognitivní procesy; kognitivní přístupy v informační vědě; kognitivní věda; mentální modely; uživatelé; vyhledávání informací
Institution: Charles University Faculties (theses)
(web)
Document availability information: Available in the Charles University Digital Repository. Original record: http://hdl.handle.net/20.500.11956/72939